Verdwaal je ook in het doolhof van EU-verordeningen, nationale wetten en technische documenten? Je bent niet de enige. Kwaliteitsmanagers zoals jij vertellen ons vaak dat het een hele klus is om betrouwbare, praktische informatie te vinden over voedselcontactmaterialen. De officiële bronnen zijn compleet maar ondoordringbaar, en veel commerciële websites bieden verouderde of zelfs onjuiste informatie. Die onzekerheid kan leiden tot de angst voor boetes, reputatieschade of erger, een onveilig product op de markt.
Het is een frustrerende zoektocht die onnodig veel tijd kost. Maar het hoeft niet zo ingewikkeld te zijn. Als familiebedrijf geloven wij in een no-nonsense aanpak. We maken complexe zaken graag begrijpelijk. Daarom hebben we deze gids ontwikkeld. Het is de betrouwbare, centrale bron die je zoekt en die je helpt om met vertrouwen de juiste beslissingen te nemen voor jouw verpakkingen.
Wat zijn voedselcontactmaterialen?
Voedselcontactmaterialen, vaak afgekort tot VCM, zijn alle materialen en voorwerpen die bedoeld zijn om in contact te komen met levensmiddelen. Denk hierbij niet alleen aan de uiteindelijke verpakking, zoals een bakje voor koekjes of een schaal voor verse groenten, maar ook aan de machines in de fabriek, het keukengereedschap en zelfs de inkt op de verpakking. Het doel van de regelgeving is simpel en tweeledig. Ten eerste, en het allerbelangrijkste, het beschermen van de gezondheid van de consument. En ten tweede, het garanderen van een eerlijke handel binnen de Europese Unie.
Het fundament kader verordening (EG) 1935/2004
De basis van alle Europese wetgeving voor VCM is de Kaderverordening (EG) 1935/2004. Deze wet legt het overkoepelende principe vast. Materialen mogen geen stoffen afgeven aan levensmiddelen in hoeveelheden die:
- Een gevaar voor de menselijke gezondheid kunnen opleveren;
- Tot een onaanvaardbare wijziging in de samenstelling van het levensmiddel leiden;
- De smaak en geur van het levensmiddel aantasten.
Deze verordening geldt voor alle soorten materialen, van plastic en papier tot metaal en coatings. Het is het fundament waarop alle specifieke regels zijn gebouwd.
Specifieke focus op kunststoffen verordening (EU) 10/2011
Omdat kunststof een van de meest gebruikte materialen is, heeft het zijn eigen, zeer gedetailleerde verordening: (EU) 10/2011. Deze wet is cruciaal voor iedereen die werkt met kunststof verpakkingen. De verordening bevat een “positieve lijst” van stoffen die zijn goedgekeurd voor gebruik in voedselcontactmaterialen van kunststof. Staat een stof niet op deze lijst, dan mag deze in principe niet worden gebruikt.
Daarnaast stelt de wet specifieke migratielimieten vast. Dit is de maximale hoeveelheid van een bepaalde stof die vanuit de verpakking in het voedsel mag terechtkomen. Deze regels zorgen ervoor dat onze verpakkingen voor de zoetwarenindustrie niet alleen functioneel zijn, maar ook gegarandeerd veilig.
De declaration of compliance (DoC)
Een veelgehoorde term in de wereld van VCM is de Declaration of Compliance, of DoC. Dit document is veel meer dan een formaliteit; het is de schriftelijke garantie dat een materiaal voldoet aan de relevante wetgeving. In het document verklaart de producent, zoals MultiTray, dat het product veilig is voor het beoogde gebruik.
Het document bevat essentiële informatie over de gebruikte stoffen, de resultaten van migratietesten en instructies voor correct gebruik. Voor jou als afnemer is de DoC het bewijs dat je een compliant product inkoopt en een cruciaal onderdeel van jouw eigen kwaliteitsborging.
Van Europees naar lokaal
Naast de Europese verordeningen is er ook nationale wetgeving. In Nederland is dit vastgelegd in het Warenwetbesluit verpakkingen en gebruiksartikelen. Deze wet zorgt ervoor dat de Europese regels lokaal worden gehandhaafd en vult deze waar nodig aan met specifieke nationale eisen, bijvoorbeeld voor materialen als papier en karton. Het is belangrijk om te weten dat je aan beide niveaus van regelgeving moet voldoen.
De praktijk een stappenplan voor implementatie
Weten wat de regels zijn is één ding, ze correct toepassen is een tweede. Het ontbreekt vaak aan een duidelijk stappenplan. Op basis van onze ervaring helpen we onze klanten met de volgende aanpak:
- Bepaal voor welk type voedsel de verpakking wordt gebruikt. Gaat het om vette, zure, of droge producten? En wat is de bewaartemperatuur en -duur? Deze factoren bepalen de testcondities.
- Zorg voor duidelijke communicatie met je leverancier. Vraag om de juiste documentatie, zoals het document, en de onderliggende testrapporten. Transparantie is hier de sleutel.
- Bewaar alle relevante documenten zorgvuldig. Dit is je bewijslast richting de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) dat je aan je verplichtingen voldoet.
- Verificatie: Voer periodiek controles uit. Regelgeving verandert en het is jouw verantwoordelijkheid om op de hoogte te blijven en te verzekeren dat je leveranciers dat ook doen.
Het ontwikkelen van de perfecte verpakking die aan alles voldoet, kan een uitdaging zijn. Daarom hebben we een nieuw product tool ontwikkeld om je door dit proces te leiden.
De toekomst van VCM trends en risico’s
De wereld van verpakkingen staat niet stil. Twee belangrijke trends die de regelgeving beïnvloeden zijn duurzaamheid en nieuwe chemische risico’s. De roep om circulariteit leidt tot meer gebruik van gerecyclede materialen. Dit brengt nieuwe uitdagingen met zich mee om de voedselveiligheid te garanderen. Als specialist in duurzaamheid hebben we een eigen Circular Source ontwikkeld, waarmee we de veiligheid en traceerbaarheid van gerecycled materiaal borgen. Tegelijkertijd is er groeiende aandacht voor stoffen zoals PFAS, wat ongetwijfeld tot strengere regels zal leiden. Voorop blijven lopen betekent anticiperen op deze veranderingen.
Veelgestelde vragen over VCM compliance
Is mijn leverancier niet volledig verantwoordelijk voor de compliance?
Jouw leverancier is verantwoordelijk voor het leveren van een compliant product, inclusief de juiste documentatie zoals de DoC. Echter, als bedrijf dat het product op de markt brengt, heb jij de eindverantwoordelijkheid om te controleren of de verpakking geschikt en veilig is voor jouw specifieke toepassing. Je hebt een zogenaamde zorgplicht.
Wat zijn de gevolgen als mijn verpakking niet compliant is?
De gevolgen kunnen variëren van een waarschuwing van de NVWA tot hoge boetes en een verplichte terugroepactie van je producten. De grootste schade is vaak de deuk in je merkimago en het verlies van vertrouwen bij consumenten. Dit wil je absoluut voorkomen.
Hoe weet ik zeker dat een verpakking van gerecycled materiaal veilig is?
Dit is een terechte zorg. Het is cruciaal om te werken met een leverancier die het recyclingproces volledig beheerst en kan aantonen dat het materiaal grondig is gereinigd en getest. Vraag naar certificeringen en de specifieke processen die worden gebruikt om contaminatie uit te sluiten. Onze verse productverpakkingen van rPET ondergaan bijvoorbeeld de strengste controles.
Is een duurzame verpakking wel mogelijk onder deze strenge regels?
Absoluut. Duurzaamheid en voedselveiligheid kunnen perfect samengaan. Het vereist expertise in materiaalkeuze en productontwerp. Monomaterialen die volledig recyclebaar zijn, of het gebruik van hoogwaardig gerecycled materiaal, zijn uitstekende opties. Vaak is er een maatwerkoplossing nodig om duurzaamheid, functionaliteit en compliance te verenigen.
Laten we samen zorgen voor zekerheid
Compliance is geen eenmalige handeling, maar een continu proces. Het vraagt om kennis, aandacht en een betrouwbare partner die met je meedenkt. Als je na het lezen van deze gids nog vragen hebt of wilt sparren over jouw specifieke verpakkingsuitdaging, staan we voor je klaar. Bij MultiTray combineren we de flexibiliteit en persoonlijke aandacht van een familiebedrijf met diepgaande technische expertise. Leer ons team kennen en ontdek onze aanpak.
Ben je klaar om de volgende stap te zetten naar een zorgeloze en volledig conforme verpakkingsoplossing? Vraag vandaag nog een offerte aan of neem direct contact met ons op voor een vrijblijvend adviesgesprek.
